Voorpagina



Er zijn verschillende olifantensoorten, 4 om exact te zijn. Tot voor kort waren dit er echter nog maar 2, maar recent onderzoek heeft uitgewezen dat de Afrikaanse olifanten onderverdeeld kunnen worden in 3 aparte soorten. Namelijk de Afrikaanse olifant, Afrikaanse bosolifant en de West-Afrikaanse olifant.
Helaas is over de West-Afrikaanse olifant niet veel bekend aangezien ze schuw en erg gering in aantal zijn. Specifieke uiterlijke kenmerken heeft deze soort niet, genetisch is er echter een duidelijk verschil. Hieronder even een kort overzichtje van de andere 3 olifantensoorten.

Afrikaanse olifantAfrikaanse bosolifantAziatische olifant
Voorkomen:In Afrika, ten zuiden van de SaharaRegenwouden van West en Centraal AfrikaZuid en Zuidoost Azi?
Schouderhoogte (gem.):3-3,7m2,4 tot 2,8m2,5 tot 3m
Gewicht (gem.):3000 tot 7000kg1800 tot 3200kg2000 tot 5000kg
StatusBedreigdBedreigd (=> ontbossing)Bedreigd
Maximum leeftijd:+/-60 jaar+/-60 jaar+/-60 jaar


Het verschil tussen de olifantensoorten is zeer opvallend, de Afrikaanse bosolifant is kleiner dan de Afrikaanse olifant en zijn slagtanden zijn rechter en wijzen naar beneden. De Aziatische olifant heeft kleinere oren en de vrouwtjes hebben geen slagtanden. Vrouwelijke olifanten worden ?koeien? genoemd, mannelijke olifanten worden ?stieren? genoemd.

Algemene info:

De huid van olifanten is wel 2cm dik, zweten door de huid is dus onmogelijk voor de olifant. Ze hebben echter wel andere mogelijkheden om af te koelen. Ze flapperen met hun oren, gaan in de schaduw staan of liggen of nemen gewoon een bad. Het water en de modder kruipt dan in de rimpels van de olifant, waardoor ze langer van de frisheid van het water en de modder kunnen genieten. De kleur van de olifant wordt dan ook meestal bepaald door hun laatste bad. Hun kleur kan vari?ren van zwart tot zelfs aan de witte kant toe, maar ze kunnen evengoed een rode, gele of zelfs een roze huid hebben. Dit al naargelang hun laatste bad en de kleur van de bodem in hun omgeving.

De slurf van de olifant is iets heel unieks. De slurf bestaat namelijk uit de bovenlip, de neus en de gezichtsspieren. Hij kan er veel in ?bewaren?, de inhoud die in zijn slurf kan is namelijk 4 tot 8 liter. Maar hij kan er nog veel meer mee doen, zoals ruiken, voelen, worstelen, douchen, snorkelen, vuiltjes uit zen ogen wrijven,? Wanneer een olifant een bad neemt of bij een grote pas komt vullen ze vaak hun slurf en spuiten ze het met veel kracht uit over zichzelf of hun kameraden. Maar uiteraard kan hij het ook rustig in zen mond laten vloeien, zodat hij het kan opdrinken.
Afrikaanse olifanten hebben 2 ?puntjes? aan het einde van hun slurf. Hiermee kunnen ze heel nauwkeurig eten van de grond oprapen of vruchten uit een boom plukken. Aziatische olifanten hebben echter maar 1 slurfpunt, maar ze zijn er even handig mee als hun Afrikaanse soortgenoten. Als ze iets klein moeten pakken krullen ze simpelweg heel het slurfeinde eromheen.

De olifant eet gemiddeld tussen de 100 en de 200kg groen per dag, van gras, bladeren en vruchten tot hele takken, basten en knollen. Om al dit eten goed fijn te malen heeft hij 4 hele grote kiezen in zen mond zitten. Vanwege het vele eten slijten deze kiezen ook heel veel af, daarom wisselt een olifant ze in totaal 6 keer in zijn leven. Tegen dat de laatste, tevens de grootste, kies is afgesleten stopt het wisselen. De olifant is dan zo een 60 jaar, en gedoemd om te sterven.

Wanneer een jong olifantje geboren wordt moet dit uiteraard gezoogd worden. Net zoals alle zoogdieren hebben ook olifanten een uier. De uier hangt, in tegenstelling dan bij koeien, geiten en vele andere zoogdieren, tussen de voorpoten. Uit deze uier komt de moedermelk, maar ondanks het feit dat deze nogal waterig is, is ze wel zeer voedzaam. Het olifantenjong drinkt nog met ze mond, pas wanneer hij water gaat drinken zal hij zijn slurf leren gebruiken. Een olifant drinkt bij zen moeder tot hij ongeveer 2 jaar oud is. In die tijd groeit zijn lichaamsgewicht van een kleine 100 naar ongeveer 500kg.

Olifanten hebben de langste draagtijd van alle dieren. Dit varieert van 18 tot 22 maanden bij de Afrikaanse olifanten en van 20 tot 22 maanden bij de Aziatische olifant. Na deze lange draagtijd blijven de zonen tot hun 10de levensjaar bij de vrouwengroep. Dan verlaten ze de groep. Soms vormen ze dan samen een mannengroep, of ze splitsen zich op en gaan alleen op zoek naar een nieuw leven. De jonge vrouwtjes verlaten bijna nooit de vrouwengroep. De vrouwen groep is immers de beste plek om in op te groeien. Er is altijd wel een van de andere jonge olifant om mee te spelen en als er gevaar is heeft er zeker een van de olifanten het zien aankomen en de kudde kunnen waarschuwen. Dat laatste is heel belangrijk, de jongen zijn immers kwetsbaar en een moeder krijgt maar ??n keer in de vijf jaar een jong.

Maar niet alleen de jonge olifantjes worden goed in de watten gelegd, ook de oudste van de groep, de leider, wordt goed verzorgt. Zij is immers degene die de meeste ervaring heeft en de kudde het best naar de drink- en eetplaatsen kan leiden. Olifanten hebben een ijzersterk geheugen, daarom volgen leiders vaak de weg die ze zelf als jonge olifant hebben gevolgd. De olifantenpaden zijn dan ook vaak al eeuwen dezelfde. Dit heeft helaas ook in hun nadeel gespeeld tijdens de ivoorjacht. Het was niet moeilijk voor de stropers om een olifantengroep te vinden. Helaas werd ook meestal de grootste, vaak dus de oudste, olifant afschoten aangezien zij de langste slagtanden had. Omdat olifanten hun hele leven lang blijven groeien was de leidster bijna altijd het slachtoffer. Dit was dus keer op keer een enorm groot verlies voor de kudde.

Vanwege het vele eten dat de buik van een olifant te verwerken heeft rommelt zen buik de hele dag door. Enkel wanneer er gevaar is stopt de buik met rommelen. Hierdoor weten de andere olifanten dat er gevaar is.

Aan de voorpoten hebben olifanten vijf teennagels, aan de achterpoten hebben ze er normaal vier. Olifanten lopen heel de dag door op hun tenen. Je zou dit echter niet zeggen, want ze maken zeer weinig geluid tijdens het wandelen. Dit komt omdat er een vezelig kussen onder zijn hielen zit. De tenen vormen samen met het hielkussen een zeer goed verende poot. Olifanten zakken ook niet zo gemakkelijk weg in modder of in een moeras, dit omdat er aan de onderkant van de voetzolen veel groeven en richels zitten. Dat komt ook goed van pas wanneer ze een berg opmoeten, want dan hebben ze veel grip.

Olifanten kunnen met hun oren zeer lage geluiden opvangen. Onderzoekers hebben met speciale apparatuur gemerkt dat ze deze lage geluiden gebruiken om te kunnen communiceren over een grote afstand. Maar ze gebruiken hun oren nog voor andere dingen ook. Ze worden gebruikt om af te koelen, in hun oren loopt een groot netwerk van bloedvaten. Doordat de wind hier langs waait kunnen de oren met wel 20?C afkoelen. Meestal flapperen ze dan ook nog met de oren, zodat ze nog beter kunnen afkoelen. Afrikaanse olifanten hebben veel grotere oren. Dit komt goed van pas, omdat ze in de open savannen leven is er niet veel schaduw. Aziatische olifanten leven meer in bossen en kunnen dus ook veel meer van de schaduw gebruik maken. Daarnaast gebruiken ze hun oren als een soort ?gezichtsuitdrukking?. Als de oren plat langs hun hoofd liggen zijn ze bang. Staan de oren echter helemaal uitgevouwen, dan zijn ze kwaad.

De slagtanden van een olifant zijn eigenlijk snijtanden in de bovenkaak die hun hele leven blijven doorgroeien, ze groeien gemiddeld 17cm per jaar. Als ze niet zouden afslijten zouden ze dus op het einde van de olifant zen leven een lengte van maarliefst 9 ? 10m hebben! Met hun slagtanden kunnen ze van alles doen. Ze maken er gaten mee in de grond, ze kunnen er hun slurf op laten rusten, maar ze kunnen er evengoed hun vijanden mee wegduwen en bomen omver duwen. Ze gebruiken niet elke slagtand even veel, de meeste olifanten gebruiken vaker hun linker dan hun rechter slagtand, maar er zijn evengoed er die hun rechter slagtand verkiezen.
De slagtanden van de Afrikaanse olifant zijn het grootst, de zwaarste slagtand ooit gewogen woog 117kg, terwijl het record bij de Aziatische olifant op 39kg staat. Een groot verschil dus. Bij de Aziatische olifanten hebben de vrouwtjes zo goed als nooit lange stagtanden en ook bij de mannetjes ontbreken vaak ?echte? slagtanden.

Olifanten zijn de houders van een 6-tal records, hieronder even een overzichtje van de olifantenrecords:

Grootste landdierDankzij de gemiddelde schouderhoogte van 3 ? 3,7 meter is de Afrikaanse olifant het grootste landdier ter wereld. De allergrootste Afrikaanse olifant tot hiertoe gemeten was een stier die in Namibi? geschoten is. Hij was 4,2m hoog. De grootste Aziatische olifant is nog steeds in leven, men schat dat hij momenteel 3,6m groot is.
Langste draagtijdDit varieert van 18 tot 22 maanden bij de Afrikaanse olifanten en van 20 tot 22 maanden bij de Aziatische olifant.
Langste tandenDe slagtanden van de olifant zijn de langste tanden ter wereld. Een olifantenslagtand groeit circa 17cm per jaar. Op een heel leven zou een olifant dus een slagtand van iets minder dan 10 meter kunnen laten aangroeien. Maar omdat ze afslijten blijft dit gelukkig een stuk korter. In een museum in New York hangt een slagtand van maarliefst 3,5m., hij was oorspronkelijk van een Afrikaanse olifant. Ook in Tsjechi? hangt er een grote slagtand in een museum. Deze is echter ?maar? 1,5m lang en was vroeger eigendom van een wolharige mammoet, helaas is deze olifantensoort al lang uitgestorven.
Het zwaarstEen volwassen Afrikaanse olifantenstier weegt gemiddeld tussen de 4000 en de 7000kg. Bij de vrouwelijke Afrikaanse olifant is dit rond de 3000kg. De zwaarste olifant ooit gewogen, een vermoorde stier uit Angola, woog maarliefst 12000kg, dit komt overeen met het gewicht van ongeveer 12 auto?s. Het record van de Aziatische olifant ligt op 8000kg, dit is heel wat minder, maar toch nog steeds h??l veel.
Het langstDe mega-olifant uit Angola heeft nog een record op zijn naam staan, namelijk dat van ?het langste dier?. Van het puntje van zijn slurf tot het puntje van zijn staart was hij 10,6m lang, dat is 1,6m langer dan de lengte van de gemiddelde Afrikaanse olifantenstier. Met de lengte van de stier uit Angola verslaat hij de langste slang, die slang, een python, was 10m lang.
Grootste orenDe Afrikaanse olifant heeft de grootste ?flappers? ter wereld. Ze kunnen een hoogte krijgen van maarliefst 2m. Dankzij deze grote oren kunnen zij goed afkoelen want de temperatuur in de oren kan wel 20?C dalen.